In het tweede kwartaal van 2018 waren er maar liefst 251.000 vacatures. Daarmee werd het oude record van eind 2007 overtroffen met 2.000 vacatures, zo meldde het CBS onlangs. Waar het aantal banen verder groeide, nam het aantal werklozen juist af met zo’n 14.000. De krapte op de arbeidsmarkt neemt dus duidelijk verder toe. Volgens het CBS groeit het aantal openstaande vacatures al vijf jaar ieder kwartaal. Het aantal is nu hoger dan de piek in het vierde kwartaal van 2007 (249.000). Het laatste dieptepunt werd half 2013 bereikt met 91.000 vacatures. Handel heeft de meeste vacatures
In het tweede kwartaal van 2018 ontstonden 298.000 nieuwe vacatures en werden 282.000 vacatures vervuld. De spanning op de arbeidsmarkt is daarmee in het tweede kwartaal verder toegenomen: tegenover iedere openstaande vacature stonden gemiddeld 1,4 werklozen. Daarmee komt de krapte op de arbeidsmarkt dicht in de buurt van die in 2008, toen er 1,3 werklozen waren per openstaande vacature. De arbeidsmarkt is nu drie kwartalen gespannen: de vraag naar arbeid is bovengemiddeld en het beschikbare aanbod – het beschikbare aantal geschikte kandidaten - relatief laag.
Hoewel het aantal banen in de meeste bedrijfstakken toeneemt, zijn er ook bedrijfstakken waar de werkgelegenheid afneemt. Zowel in de landbouw en visserij, de bouwnijverheid als in de financiële dienstverlening gingen het afgelopen kwartaal 1.000 à 2.000 banen verloren.
Werkloosheid daalt, zij het minder sterk
Het CBS meldt verder dat er in het tweede kwartaal van 2018, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, 354.000 personen zonder werk waren die recent naar werk hebben gezocht en direct beschikbaar zijn. Dit zijn de werklozen volgens de definitie van de International Labour Organization (ILO). Daarmee was 3,9 procent van de beroepsbevolking werkloos. Sinds de werkloosheidspiek in het eerste kwartaal van 2014 (7,8 procent) is de werkloosheid zeventien kwartalen op rij gedaald. De werkloosheid is nog wel hoger dan het laagste punt voor het begin van de crisis (3,6 procent in de tweede helft van 2008).
Dat de werkloosheid minder snel afneemt komt volgens het CBS doordat meer mensen op zoek gaan naar werk en minder mensen stoppen met de zoektocht naar werk. In het eerste kwartaal waren er nog 139.000 mensen die stopten met het zoeken naar werk en de arbeidsmarkt (tijdelijk) verlieten, in het tweede kwartaal 131.000. De omgekeerde stroom, degenen die op zoek gaan naar werk of daarvoor beschikbaar komen, nam iets in omvang toe, van 153.000 naar 156.000.
Verdere afname onbenut arbeidspotentieel
De werkloosheidscijfers volgens de ILO-definitie omvatten niet alle mensen zonder werk die recent naar werk hebben gezocht of die direct zouden kunnen beginnen. Het CBS brengt ook deelgroepen van het zogenoemde onbenut arbeidspotentieel in kaart. In het tweede kwartaal van 2018 bestond het totale onbenut arbeidspotentieel uit 1,1 miljoen mensen. Een jaar eerder was dat nog 1,3 miljoen.
Het onbenut potentieel (oftewel: latent talent) bestaat uit vier deelgroepen. Het ging in het tweede kwartaal van 2018 naast 354 duizend werklozen (niet-seizoengecorrigeerd) om:
- 209.000 mensen die direct beschikbaar waren voor werk, maar niet recent hebben gezocht
- 169.000 die niet beschikbaar waren, maar wel hebben gezocht.
- 399.000 onderbenutte deeltijdwerkers. In tegenstelling tot voorgaande groepen hebben zij wél betaald werk. Zij werken echter minder dan 35 uur per week in de hoofdbaan, willen meer uren werken en zijn hier ook direct voor beschikbaar.